“Als er emoties op tafel komen, haal ik er informatie uit.”

Dit hielp haar in het informeler en oplossingsgericht benaderen van deze zaken. Sinds zij medio 2023 de Beroepsopleiding tot Legal mediator afrondde, wil zij graag als mediator voor Defensie aan de slag. In dit interview vertelt Joanne er meer over.

Joanne Walet, senior juridisch adviseur bij het Ministerie van Defensie

Bezwaar- en beroepsprocedures

Je zou kunnen zeggen dat ze door het onderwerp gegrepen is. In oktober 2023 publiceerde zij er een artikel over in het Militair Rechtelijk Tijdschrift. En in haar werk past zij het vrijwel dagelijks toe: een informele geschilbenadering in een formele procedure. In haar geval gaat het om een bestuursrechtelijke procedure. “Medewerkers van Defensie vallen niet onder de Wet normalisering rechtspositie ambtenaren, waardoor op rechtspositionele besluiten nog steeds het bestuursrecht van toepassing is. Dat betekent dat zij eerst in bezwaar kunnen bij het bestuursorgaan zelf, waarna eventueel nog beroep bij de rechtbank in Den Haag en hoger beroep bij de CRvB openstaat.”

“Als er emoties op tafel komen haal ik er informatie uit, in plaats van begrip te tonen, een tissue te pakken en weer over te gaan naar de inhoud”

Nu werken er ruim 69.000 mensen bij Defensie. Daarnaast worden er relatief veel rechtspositionele besluiten genomen. Al was het maar omdat militairen iedere drie jaar van functie wisselen. Medewerkers hebben dus vaak de mogelijkheid om in bezwaar te gaan, en dat gebeurt dan ook heel regelmatig.

Informele geschilbenadering

Als een (oud-)collega een bezwaarschrift heeft ingediend, is het aan Joanne en haar team om contact met deze (oud-)collega op te nemen. Naarmate zij dit werk langer deed, werd Joanne vaardiger in een informele aanpak: “In het begin benaderde ik zo’n bezwaar vooral juridisch, maar dat zie ik nu genuanceerder. Als het moet ga ik nog steeds naar de rechtbank, dat werk vind ik leuk, maar het geeft mij veel meer voldoening om een dossier op een informele manier op te lossen. Ik merk dat het veel voor degene die bezwaar maakt betekent als je écht persoonlijk contact maakt en kijkt hoe je kunt helpen.”

Soms is die hulp niet eens juridisch, maar kan Joanne wel van betekenis zijn door open en transparant te zijn, een extra telefoontje te plegen, iets uit te zoeken of een gesprek met een leidinggevende te initiëren. “Daar zijn ze vaak erg dankbaar voor. En in veel gevallen trekken ze het bezwaar zelfs in. Dan bleek het achteraf helemaal niet zo belangrijk om gelijk te krijgen, maar om gehoord te worden.”

Kracht van stilte

Geïnspireerd door deze manier van geschilbenadering, startte Joanne met de Beroepsopleiding tot (legal) mediator. Ze wilde nog beter worden in de vaardigheden die zij tijdens een driedaagse conflictvaardigheden had geleerd. Op de vraag wat het belangrijkste is dat zij tijdens de opleiding heeft geleerd antwoordt Joanne dat zij vooral nog vaardiger heeft leren omgaan met emoties. “Ik was al nooit bang om emoties en ongemakkelijke zaken te benoemen, maar nu kan ik er nog beter mee omgaan. Als er nu emoties op tafel komen haal ik er informatie uit, in plaats van begrip te tonen, een tissue te pakken en weer over te gaan naar de inhoud. Ook ben ik mij tijdens de training Transformatieve Mediation bewust geworden van de kracht van stilte. Tijdens een van de oefeningen was ik partij en bleef de gespreksleider lange tijd stil. Hoewel ik van tevoren had gedacht dat dit heel ongemakkelijk zou zijn, verraste het mij hoeveel ruimte ik kreeg om na te denken. Ik merkte dat ik daardoor vanzelf meer toenadering tot de ander ging zoeken. Dit was heel waardevol. Het heeft mij als mediator geleerd meer stiltes te laten vallen en minder vragen te stellen.” Enthousiast: “Ook thuis trouwens, dat levert zelfs bij mijn kinderen verrassende resultaten op.”

Wat wil Joanne uiteindelijk bereiken? “Het zou mooi zijn als er binnen de hele maatschappij en onze cultuur veel meer aandacht komt voor mediation en de hierbij gehanteerde gespreksvaardigheden. Binnen de overheid wordt veel gesproken over ‘de menselijke maat’ en ‘de burger centraal’. Daarbij hoort mijns inziens ook een cultuuromslag. Het zou denk ik al helpen als we op school meer zouden leren over gespreksvaardigheden. Want hoe communiceer je nu respectvol met elkaar, op een win-winmanier? En als ik voor mijzelf spreek, dan wil ik graag de MfN-registratie behalen. Ik kan dan ook vanuit de mediationpool van Defensie als mediator aan de slag.”

Wie:                                      Joanne Walet

Beroep:                                Senior juridisch adviseur bij het Ministerie van Defensie

Opleiding:                           Beroepsopleiding (Legal) Mediator

Wanneer:                            2022 – 2023

Waarom ADR:

+ Ervaren docenten

+ Veel oefenen, waardoor je ook ervaart hoe het is als partij

+ Opleiding zit goed in elkaar

Meer informatie: Beroepsopleiding (Legal) Mediator

Interview: Alexandra Vuijk
Fotografie: Petri Bakker